روابط ترکیه و آمریکای بایدن از نگاه فارین پالیسی - آسمان فارس

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، مجله فارین پالیسی در یادداشتی روابط ترکیه و آمریکا در دوره بایدن پرداخته و آورده است: اگر روابط آمریکا- ترکیه، در زمان ترامپ تنش آلود بود، فشارهای بایدن، نکاتی را درباره رابطه با یک عضو دیرپای ناتو به پیش می کشد.

1- به نظر می رسد که بایدن در دوران ریاست جمهوری اش روابط سردی را با ترکیه در پیش گیرد. همانطور که یکی از اعضای مجلس نمایندگان(Abigail Spanberger) می گوید: رابطه ایالات متحده و ترکیه به چالش افتاده و ما در موقعیتی نیستیم که بتوانیم به ترکیه به همان روشی که قبلاً اعتماد می کردیم، اعتماد کنیم. ایکان اردمیر عضو سابق مجلس ترکیه نقطه کنونی را پایین ترین سطح روابط دو کشور می داند.

2- بایدن با اردوغان غریبه نیست. در زمان کودتایی که اردوغان ایالات متحده را متهم به دست داشتن در آن می کرد، بایدن به عنوان معاون رئیس جمهور در دولت حضور داشت.

3- رویکرد تهاجمی ترکیه در سیاست خارجی چه بسا آبستن یک بحران احتمالی در روابط بین دو کشور باشد. خرید سامانه های S-400 از روسیه، تحریم های ایالات متحده را در پی داشت و حالا سیاست های ترکیه همگرایی بیشتری با روسیه دارد تا ایالات متحده.

4- با این حال، طبق مدل وزیر دفاع ترکیه، خلوصی آکار، ترکیه پیشنهاد نگهداری سامانه های S-400 در خارج از کشور را داده است که اولین نمایش حسن نیت آنکارا به شمار می رود. این موضوع تا حدی از آسیب پذیری های رو به رشد سیاسی اردوغان حکایت دارد.

5- اقتصاد ترکیه سال گذشته حتی با وام های گسترده دولتی با رکود ناشی از ویروس کرونا دست و پنجه نرم می نماید. تورم بالا، سقوط ارزش پول و بیکاری از دیگر چالش هاست. حزب عدالت و توسعه اردوغان نیز که در سال 2023 با مبارزات انتخاباتی روبروست، دو سال پیش در انتخابات محلی استانبول بازنده شد.

6- برنامه دولت بایدن حفظ فشار بر ترکیه و همزمان حفظ اتحاد نظامی چندین دهه ای است. بعضی از مقامات پیشین ایالات متحده از راهبرد تازه بایدن چندان استقبال نمی نمایند. آنها هنوز هم ترکیه را یک سنگر مهم در بال جنوبی ناتو می پندارند که همگرایی اش با روسیه چندان پایدار نخواهد بود.

7- روابط دفاعی بین ایالات متحده و ترکیه عمیق است: وزارت دفاع ایالات متحده سلاح های هسته ای را در پایگاه هوایی اینجرلیک نگهداری می نماید و یک سیستم رادار هشدار سریع ناتو در ترکیه برای دفاع در برابر موشک های بالستیک ایجاد شده است. این کشور همچنین یک بازیگر مهم در منطقه دریای سیاه است، جایی که تنش های غرب و روسیه پس از پیوست کریمه شدت گرفته است.

8- دولت بایدن اصرار دارد که با توجه به منافع مشترک ایالات متحده و ترکیه در مقابله با تروریسم، خاتمه دادن به درگیری در سوریه و جلوگیری از نفوذ خطرناک در منطقه می تواند پلی بین این منافع و زنده کردن ارزش های دموکراتیک برقرار کند.

9- با این حال، روابط نهادی که زمانی به دو کشور یاری می کرد تا طوفان ها را پشت سر گذارند، از بین رفته است. به طور سنتی نهادها نقش زیادی در روابط بین دو کشور داشتند. مثلاً هنگام درگیری های رهبران، وزارت خارجه های آنها روابط نزدیکی با یکدیگر داشتند. این عادت در زمان ریاست جمهوری ترامپ با بی میلی مایک پامپئو به ارتباط با چاووش اوغلو و همچنین فشار عربستان و امارات بر سر اینکه ترکیه یک قدرت قلدر در منطقه است، کنار گذاشته شد. همچنین اردوغان بسیاری از افراد در تشکیلات نظامی ترکیه را به همکاری با همتایان خود در ایالات متحده و ناتو در کودتا متهم کرد. همه اینها روابط نهادی آمریکا و ترکیه را بیش از پیش خدشه دار کرد.

10- فشار سختگیرانه ای که با دولت ترامپ در نتیجه مجازات خرید S-400 شروع شد چه بسا با دولت تازه سخت تر گردد. در اینجا بی اعتمادی دو سویه است. اردوغان بارها ناتو و ایالات متحده را به خاطر پشتیبانی از نیروهای کرد و دست داشتن در کودتا متهم نموده است. اردوغان ماه گذشته در سخنرانی خود گفت: تا وقتی دوستان ما مانند یک دوست رفتار نمایند آغوش ما به روی آنها باز است؛ در غیر این صورت، ما هر چه صلاح باشد انجام خواهیم داد.

11- با این حال، مسائل ژئوپلیتیکی نادیده گرفتنی نیست. ترکیه از نظر جغرافیایی بسیار مهم است و استقرار نیروهای آمریکایی در خاورمیانه حیاتی است. حتی بسیاری از مخالفان سرسخت اقدامات ترکیه هرگز تا آنجا پیش نمی فرایند که عضویت ترکیه در ناتو را زیر سوال ببرند. برای آنکارا نیز پیوند با بازارهای غربی بسیار حیاتی است و آمادگی آن را ندارد تا روابط عمیق خود با غرب را در ازای برقراری رابطه با پکن و مسکو کنار بگذارد.

12- بعضی کارشناسان بر این باورند که عملگرایی اردوغان در نهایت کار را تمام خواهد نمود. اردوغان گزینه دیگری به جز برقراری رابطه با ایالات متحده ندارد. ترکیه از نظر انرژی مستقل نیست، اقتصادش رونق نمی یابد و درست است که از نظر نظامی مستقل تر می گردد، اما کل مجموعه صنعتی- نظامی آن هنوز به مجوزهای ایالات متحده وابسته است. این کشور به روابط خوب با ایالات متحده و اتحادیه اروپا احتیاج دارد.

13- اردوغان در بیستم فوریه گفت: منافع مشترک ما با ایالات متحده بیش از اختلاف نظرهای ماست. او همچنین از بسته اصلاحی رونمایی کرد که پاسخی در برابر نقدها از عقب ماندگی های دموکراتیک کشور است.

14- حتی آنهایی که در واشنگتن بیش از بقیه از اردوغان خسته شده اند، می گویند که باید راهی برای همکاری دو کشور وجود داشته باشد که مبادا آنکارا به طور قطعی به سمت مسکو یا پکن چرخش کند.