نمایش روحوضی در تئاتر
به گزارش آسمان فارس، این دو رویکرد جدید تئاتری را باید به حساب دو دولت اخیر گذاشت: 1. افتتاح تماشاخانه های متعدد خصوصی و کنار رفتن نقش دولت در رونق آنها 2. شکل گیری پدیده ای به عنوان گفتمان نمایش لاکچری که نه در تماشاخانه های مرسوم تئاتر بلکه در سالن های هتل های گرانقیمت روی صحنه می رفتند.
تئاتر ایران در هشت سال اخیر به معنای واقعی کلمه پوست انداخت؛ هنر پرقدمت نمایش ایرانی، در این سال ها، فراز و فرودهای فراوانی را از سر گذراند و توانست در مواقعی، از اتهام هنر خاصی که فقط به کار اقلیتی محدود می خورد فرار کند.
پرتماشاگرترین و پرفروش ترین نمایش های تاریخ تئاتر ایران در همین سال ها روی صحنه رفتند و بسیاری از مردم، برای نخستین بار در همین دوره، تماشای تئاتر را تجربه کردند. اما آیا اینها را می توان دستاوردهای دولت برای رونق تئاتر ایرانی درنظر آورد؟ شاید بگردد این ادعا را به اعتبار نمایش های پر فروش و پرتماشاگر پذیرفت که تئاتر، در دولت های حسن روحانی، هنری عامه پسندتر شد، اما بی تردید وظیفه دولت ها جز این است.
بدیهی است مداخله گری و حمایت دولت در تئاتر باید منجر به همان رویکردی گردد که دولت ها به عنوان پرمناقشه تئاتر فاخر از آن یاد می نمایند. اگر بعضی نمایش ها در این دوره، رونق گرفتند، روی دیگر سکه به ما می گوید که هنرمندان واقعی تئاتر و دغدغه مندان این هنر، روزبه روز منزوی تر شدند؛ در همین دوره، گفتمان تئاتر لاکچری با نمایش های پرزرق و برق در سالن های هتل های بالاشهر، بر کل شهر مسلط شد و تئاتر در معنای واقعی هر روز کوچک تر و لاغرتر از دیروز شد. دولت هم اگر در بروز چنین وضعی به صورت مستقیم موثر نبود، دست کم از دور نشسته و تماشاگر می کرد.
از سوی دیگر، هشت سال مدیریت فرهنگی در دولت حسن روحانی، سبب ساز شروع به کار تماشاخانه های خصوصی متعدد شد. هر چند که رونق این تماشاخانه ها پایدار نبود و دولت هر کاری که لازم بود برای از پا درآمدن آنها صورت داد. تئاتر در شهرستان ها، بیش از هر دوره دیگری مظلوم واقع شد؛ پروژه مرکزیت زدایی از فعالیت های تئاتری، یک سره باخت و اهالی دور از مرکز هنرهای نمایشی نیز با به خاتمه نرسیدن وعده های پرشمار، هر روز ناامیدتر و ناامیدتر شدند.
جز شکل گیری گفتمان تئاتر لاکچری و به همین فراخور مسلط شدن دوگانه تئاتر غنی و تئاتر فقیر ـ که دولت در این میان، جز تماشاگری، نقش دیگری نداشت ـ، رونق پدیده کنسرت ـ نمایش را نیز باید از محصولات مدیریت فرهنگی در دو دولت اخیر دانست. ایده ادغام نمایش با هنری که شمولیت اجتماعی بیشتری داشته باشد، باز هم در راستای مردمی تر کردن تئاتر اجرا شد، اما اغلب مخاطبان جدی هنر نمایش، کنسرت نمایش های روی صحنه رفته را به لحاظ کیفی در حساب نمایش نمی آوردند.
تئاتر در هشت سال اخیر، روزهای خوب و بد فراوانی را پشت سر گذاشت. در 14 ماه اخیر، که شیوع ویروس کرونا تقریبا همه برنامه های هنری را با تعلیق روبرو نموده، هنرمندان تئاتری بیش از همه هنرمندان آسیب دیده اند؛ نشان به آن نشان که آنها تنها دسته از هنرمندان بوده اند که در این مدت به خاطر عدم تحقق وعده های دولتی در رابطه با مسائل صنفی شان، جلوی مجلس شورای اسلامی تجمع اعتراضی برپا نموده اند. جز این چند ماهه اخیر سال 1400 که تئاتر تعطیل بوده است، دو دوره تصدی گری دولت در هنر تئاتر را آنالیز نموده ایم.
منبع: آذر مهاجر و صابر محمدی - ادبیات و هنر / روزنامه خبرنگاران
منبع: جام جم آنلاین