فلسفه کامل شب یلدا در فرهنگ ایرانیان - آسمان فارس

به گزارش خبرنگاران، بنابر اعلام ژیوار، یلدا در واقع یک جشن انقلاب زمستانی می باشد. اگر از نظر تقویمی بخواهیم بیان کنیم، در تقویم میلادی شب 20/21 دسامبر یلداست و در تقویم ایرانی شب آخرین روز آذر ماه این جشن برگزار می شود.

سنت ها و آداب و رسوم شب یلدا

در شب یلدا معمولاً خانواده ها در منزل بزرگتر فامیل دور هم جمع می شوند و تا نیمه شب در کنار هم وقت می گذرانند و اشعار حافظ می خوانند. همچنین خیلی از افراد به فال حافظ دریافت در این شب اعتقاد دارند و آن را خوش یمن می دانند. بزرگترها نیز با تعریف کردن خاطرات خود و داستان ها کوچکترها را سرگرم می کنند.

معمولاً مردم آجیل و میوه به ویژه انار و هندوانه در این شب تهیه می کنند. رنگ قرمز این میوه ها به عنوان نماد درخشش زندگی است. بیشتر خانواده ها همه خوردنی ها را روی یک کرسی قرار می دهند که افراد دور آن می نشینند.

آژانس گردشگری ژیوار سفیر نوین ضمن تبریک شب یلدا، از شما کاربر عزیز دعوت می کند تا در بخش ژیوارنامه به مطالب زیبایی که برای شما تهیه شده است، نگاهی بیاندازید.

آیین شب یلدا به طور کامل

در برخی از مناطق ایران رسم است که به دلیل اسم شب چله، چهل نوع خوراکی باید سرو شود. در گذشته قبل از اینکه برق در همه خانه ها وصل باشد، یکی از سنت ها استفاده از شمع برای روشنایی بود که امروزه دیگر این سنت رواج ندارد.

یکی دیگر از رسوم این شب اهدای میوه های خشک و خشکبار که در تور پیچیده شده به دوستان و همسایه ها می باشد.

فلسفه هندوانه خوردن در شب یلدا

از رسوم قدیمی که هنوز در جنوب خراسان انجام می شود، پخت شیرینی کاف است. از رسوم دیگر شب چله که مخصوص نامزدهاست، مردان هفت نوع میوه با هدایای دیگر برای همسرشان می فرستند. بسیاری از دختران نیز در جواب این لطف برای نامزدشان هدیه می فرستند.

جالب است بدانید یکسری خرافات درباره مصرف هر کدام از این مواد خوراکی وجود دارد که به برخی از آنها در اینجا اشاره می کنیم :

مثلا افرادی که در شب چله هندوانه مصرف کنند، از بدنشان در برابر گرمای شدید تابستان و بیماری های تولید شده توسط بوی بد به خوبی محافظت می شود.

در شهر خراسان بر این باورند که مصرف هویج، گلابی، زیتون سبز و انار باعث محافظت از گزش مضر حشرات به خصوص عقرب می شود. مصرف سیر باعث دوری از دردهای مفصلی می شود. در سال 2008 به طور رسمی شب یلدا در فهرست گنجینه های ملی ایران ثبت گشت.

تاریخچه شکل گیری شب یلدا

در سنت زرتشت، طولانی ترین و تاریک ترین شب سال را یک روز ناخوشایند می دانستند، و روش هایی که امروزه هم در این شب انجام می شود، در اصل برای دور شدن از این ناخوشایندی و بلایا بود. در آن موقع تصور می شد که نیروهای شیطانی در این شب طولانی به اوج می رسند.

به همین دلیل به مردم سفارش می کردند که بیشتر شب را بیدار نمانند، تا ناخوشی به سراغ آنها نیاید. مردم نیز دور هم جمع می شدند و آخرین میوه های تابستان خود را با هم می خوردند و اینگونه خود را سرگرم می کردند تا از بدبختی دور شوند.

اگرچه امروزه اهمیت مذهبی شب یلدا از بین رفته اما در فرهنگ ایرانی سنت شب زنده داری جشن و دورهمی آن و بسیاری از رسوم دیگر شب یلدا هنوز هم پابرجاست.

شب چله

کلمه یلدا به زبان سریانی است و معنای آن یعنی تولد، زادروز و میلاد جدید. هنوز اینکه اولین بار جشن یلدا در کدام منطقه ایران برگزار گشت، اطلاعات زیادی در دست نداریم.

اما برخی اعتقاد دارند که حدوداً 300 سال بعد از اینکه رومیان به دین مسیحیت روی آوردند، به دلیل اینکه نسبت به تولد حضرت عیسی اطلاعات زیادی نداشتند کلیساها، میلاد مهر را به عنوان میلاد مسیح قرار دادند و آن روز را یلدا نامیده و جشن می دریافتد.

شب چله یا همان یلدا که تاریخچه 7000 هزار ساله دارد را دقیقاً، اولین شب زمستان که براساس واقعیت طولانی ترین شب سال نیز هست آریایی ها جشن می گیرند که به همان آیین مهر رومیان تا حدودی مربوط است.

اولین جشن شب یلدا چه زمانی بوده است؟

اولین روزی که جشن شب چله را در ایران به طور رسمی معرفی کردند و درتقویم یادداشت کردند در زمان داریوش یکم می باشد و آن روز در تقویم های رسمی مصر و بابل نیز ثبت شده است.

ایرانیان باستان نیز می گفتند که یلدا شب میلاد مهر و دوستی و محبت است. ایرانیان در زمان قدیم اعتقاد داشتند که خورشید در این شب شکست ناپذیر می شود.

آریایی ها با دیدن اینکه برخی روزها طولانی و برخی شب ها از روزها طولانی تر است در شب یلدا فکر می کردند که روز به معنای محبت و روشنی در حال مقابله و جنگ با شب و اهریمن است.

به همین دلیل طولانی ترین شب سال را به عنوان شب چله جشن می دریافتد و می گفتند که در این شب پس از جدال طولانی خورشید با اهریمن، خورشید و مهر پیروز می شود.

سفره شب چله چیست؟

این سفره میزد نام دارد و در آن خوراکی های گوناگونی قرار می دهند. همانطور که هر رسمی در طول زمان و تاریخ دستخوش تغییر می شود رسومات شب یلدا نیز به مرور زمان تغییر پیدا کرده است.

در این سفره شمع، آجیل و خشکبار، میوه های تر و خشک، شیرینی و.... قرار می دهند. از میوه ها می توانیم به هندوانه و انار اشاره کنیم، که به دلیل رنگ قرمزی که دارند به عنوان کننده خورشید شناخته می شوند.

علت استفاده از آجیل و خشکبار نیز به این علت است که دانه ها نماد برکت می باشند. از دیگر رسومات شب چله می توانیم به روشن کردن آتش یا شمع و داستان گویی مثل حافظ و شاهنامه خواندن اشاره کنیم.

این متن صرفا برای آشنایی با آیین و رسوم شب یلدا منتشر شده است و با توجه به پاندمی کرونا ویروس از همشهریان عزیز درخواست داریم از رفتن به دورهمی های خانوادگی به منظور پیشگیری از ابتلا به کووید 19 و کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری خودداری کرده و پروتکل های اعلامی از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا و وزارت بهداشت را برای حفظ جان همدیگر به ویژه سالمندان رعایت کنیم.

انتهای رپرتاژ آگهی