دهمین سالگرد تراژدی حضور آوارگان سوری در ترکیه - آسمان فارس

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، دیروز دهمین سالگرد ورود آوارگان سوری به ترکیه بود.

10 سال پیش و در چنین روزهایی، در سال 2011 میلادی، نخستین گروه از مردم سوریه، هراسان از جنگ و ناآرامی، راه مرزها را در پیش گرفتند و نخستین مقصدی که برای روزها و هفته های آوارگی برگزیدند، مرز ترکیه و سوریه بود. اما پس از چند روز، ناچار شدند از مرز، آن سوتر رفته و به اردوگاه های چادری برپا شده در خاک کشور همسایه بفرایند.

در آن مدت، ده ها کودک سوری در چادرها، یا از سرما و یا از حوادث آتش سوزی و بیماری جان خود را از دست دادند، و رفته رفته چادرها برچیده شدند. با این حال، انتها دوران آوارگی و زندگی در اردوگاه های چادری، به معنی انتها آوارگی نبود و خانواده های مظلوم سوری، سر از شهرها و روستاهای ترکیه درآورده و خانه اجاره کردند.

شاید برای بسیاری از ما، روزگار همچون برق و باد می گذرد و شاید مداوماً با بیان چنین عبارتی، ابراز کنیم که:اصلاً نفهمیدیم این همه سال چگونه گذشت. اما قطعاً برای اغلب آوارگان سوری مقیم ترکیه، چنین شرایطی حاکم نیست و این 10 سال، یا به عبارتی این 3650 روز، بر آنان، آسان نگذشته است.

بهاری بدتر از هر زمستان

بر اساس آمارهای وزارت کشور ترکیه، تعداد آوارگان سوری مقیم ترکیه رقمی بین 3 میلیون 300 تا 3 میلیون 700 هزار نفر است و در چندین استان از 81 استان این کشور، پراکنده شده اند.

چند روزنامه و رسانه ترکیه در دهمین سالگرد ورود آوارگان سوری به شهرهای ترکیه، به انتشار گزارش و تحلیل پرداخته اند.

مصطفی کمال اردم اُل از تحلیل گران روزنامه جمهوریت، در خصوص شرایط آوارگان سوری نوشته است: آن چه کشورهای غربی نام آن را بهار عربی گذاشتند، برای مردم سوریه از سخت ترین زمستان های عمرشان، سخت تر و سختتر بود. آن فرایند، برای مردم سوریه، یک دوره بسیار خونین و دهشتناک بود و بر اساس آمارهای رسمی سازمان ملل، دست کم 13 میلیون نفر از جمعیت سوریه، مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شدند. از این 13 میلیون نفر، نزدیک به 7 میلیون نفر از کشور خارج شده و به 43 کشور جهان مهاجرت کردند و بقیه، در استان ها و روستاهای دیگر مقیم شدند و وقایع تلخی برای آنان رقم خورد. این در حالی است که در شروع دوران ناآرامی ها، جمعیت سوریه، به زحمت به 21 میلیون نفر می رسید و گستره آوارگی و نابه سامانی مردم این کشور، بسیار تلخ و آزاردهنده است. چرا که افراطیون و تروریست هایی از 63 کشور جهان، به دیار آنها حمله ور شدند و سوریه به حال و روز بدی افتاد.

تحلیل گر جمهوریت ابایی از این ندارد که با لحنی کنایی به سیاست خارجی دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه بتازد و چنین بنویسد:آکپارتی، پیشوازی از جمعیت میلیونی آوارگان را به عنوان یک وظیفه قلمداد کرد و فاکتور سنگینی نوشته شد که هزینه آن بر آوارگان سوری و خود ترکیه تحمیل شد. متاسفانه، سران حزب عدالت توسعه، بارها در سخنرانی های خود اعلام کردند که این افراد، آواره نیستند، مهمان ما هستند.

وقتی که شما کلمه مهمان را بر زبان می آورید، مرتکب دو خطای حقوقی عظیم می شوید: اول این که جهان به شما می گوید این افراد مهمان شما هستند و ما نمی توانیم برای پذیرایی از مهمان، به شما یاری کنیم. دوم این که آوارگان از منظر حقوق بین الملل، از حقوق شناخته شده آوارگی، محروم ماندند.

شرایط سخت بچه ها سوری

آمارهای یونیسف، حاکی از آن است که از سال 2011 میلادی به این سو، در جمع میلیون ها خانواده سوری، دست کم 1 میلیون کودک آواره به جهان آمده اند. یک میلیون کودک، در شرایطی پا به عالم وجود گذاشته اند که خانه و مامن آرامش آنها و خانواده هایشان، نه بر خاک میهن، بلکه در دیار غربت و آوارگی است.

اگر چه وزارت آموزش ملی ترکیه با استخدام صدها معلم عرب زبان از خود آوارگان سوری، زمینه تحصیل را برای بخش قابل توجهی از فرزندان آوارگان مهیا نموده، اما واقعیت این است که اولاً این خدمت انساندوستانه، نهایتاً نیمی از بچه ها آواره را در بر می گیرد و دوم این که برای تامین فضای آموزشی، کتب درسی و معلم، مسائل فراوانی وجود دارد و دیگر این که، بچه ها در محیط و شرایط فرهنگی و اجتماعی متفاوتی نشو و نمو می یابند که هیچ ارتباط و انطباقی با فرهنگی کشور خودشان ندارد.

گزارش های احوال نیوز نشان می دهد که اغلب آوارگان سوری مقیم ترکیه، به هیچ عنوان باری بر دوش اقتصاد و جامعه ترکیه نیستند و غالب این خانواده ها، از کرامت و عزت نفس بالایی برخوردارند و موضوع تکدی گدایان سوری در استانبول و بعضی کلانشهرهای دیگر، درصد بسیار ناچیزی را در بر می گیرد که رد پای مافیاهای تکدی خیابانی هم در آن مشهود است.

در بعضی استان ها و مناطق ترکیه، این تصور شکل گرفته بود که حضور آوارگان سوری، موجب آن شده که بازار کار برای خود کارگران ترکیه از بین برود. اما تحقیقات میدانی چندین روزنامه نگار ترکیه از جمله معاذ ابراهیم اوغلو، موید این واقعیت است که حضور آوارگان سوری در ترکیه باعث افزایش آمار بیکاری نشده و بخش قابل توجهی از آوارگان سوری، با دستمزد پایین، کارهایی را انجام می دهند که خود ترکیه ای ها تمایلی به انجام آن ندارند.

آنالیز های وزارت کشور ترکیه نشان می دهد که بخش قابل توجهی از آوارگان سوری مقیم ترکیه، از بالاترین تحصیلات، تخصص ها و مهارت های علمی و فنی حرفه ای برخوردارند.

تا به امروز بیش از 3 هزار پزشک، پرستار و ماما، بیش از 700 تن از استادان دانشگاه و آکادیمیسین های آواره و ده ها هزار تن از فارغ التحصیلان آواره در ترکیه، در مراکز مختلف مشغول به کار شده اند.

شاید چنین چیزی در نگاه نخست، به عنوان یک اتفاق مثبت ارزیابی گردد و این تصور را ایجاد کند که آوارگان سوری سربار مردم ترکیه نیستند و می توانند گلیم خود را از آب بکشند. اما واقعیت این است که چنین چیزی به معنی یک ضربه دهشتناک و هولناک به بدنه ثروت معنوی و منابع انسانی اکنون و آینده سوریه است.

روزی فرا می رسد که جنگ، ناامنی، ترور و آنارشیسم انتها یابد و حاکمیت سیاسی و امنیتی در همه مناطق سوریه ایجاد گردد و این کشور زیبای عربی - مدیترانه ای رفته رفته در راستا بازسازی و زدودن لکه های جنگ، قدم بگذارد.

قطعاً در آن شرایط، تامین ده ها هزار پزشک، مهندس، پرستار، ماما، تکنیسین، استاد دانشگاه، معلم، وکیل و دیگر اصناف، برای دولت و ملت سوریه آسان نخواهد بود.