فراوری پلاستیک از ضایعات ماهی - آسمان فارس

پلی اورتان ها(Polyurethanes)، نوعی از پلاستیک هستند که در همه محصولات از جمله کفش ها، لباس ها، یخچال ها و مواد ساختمانی یافت می شوند اما این مواد بسیار متنوع می توانند ضرر بزرگی به همراه داشته باشند. این مواد سمی هستند، به کندی تجزیه می شوند و با محیط زیست سازگار نیستند. پژوهشگران آمریکایی اکنون جایگزینی برای این مواد ارائه داده اند که شاید یک گزینه ایمن تر و قابل تجزیه زیستی باشد. این ماده جدید از ضایعات ماهی مانند سر، تیغ، پوست و روده به دست می آید که در صورت استفاده نشدن معمولا دور ریخته می شوند.

فرانچسکا کرتون(Francesca Kerton)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: اگر این محصول با موفقیت فراوری گردد، پلی اورتان مبتنی بر روغن ماهی می تواند احتیاج به پلاستیک های پایدارتر را برطرف کند. این موضوع مهم است که ما طراحی پلاستیک ها را با یک برنامه بلندمدت شروع کنیم.

گروه کرتون برای ساخت این ماده جدید، کار خود را با روغن به دست آمده از بقایای ماهی سالمون شروع کردند. میخایلی ویلر (Mikhailey Wheeler)، از پژوهشگران این پروژه گفت: به نظر من جالب است که می توانیم از زباله هایی که مردم دور می ریزند، محصول مفیدی به دست بیاوریم که حتی می تواند روش ساخت پلاستیک را تغییر دهد.

روش مرسوم برای فراوری پلی اورتان ها، با مسائل مربوط به محیط زیست و ایمنی همراه است. این روش به نفت خام احتیاج دارد که یک منبع تجدیدپذیر انرژی است و همچنین فسژن که یک گاز بی رنگ و بسیار سمی است. تجزیه بیولوژیکی محدودی که در این روش رخ می دهد، می تواند ترکیبات سرطان زا را آزاد کند. از سوی دیگر، تقاضا برای جایگزین های سازگار با محیط زیست نیز در حال افزایش است. پیش از این، سایر گروه های پژوهشی با استفاده از روغن های گیاهی به جای نفت، پلی اورتان های جدید فراوری نموده اند. با وجود این، روش آنها با یک مشکل رو به رو است. زمین هایی که برای پرورش محصولات دارای روغن به کار می فرایند، می توانند برای فراوری مواد غذایی مورد استفاده قرار بگیرند.

ضایعات ماهی از نظر کرتون، یک جایگزین امیدوارنماینده هستند. پس از فرآوری ماهی معمولا قسمت های باقی مانده آن دور ریخته می شوند اما گاهی اوقات از آنها روغن استخراج می گردد. کرتون و همکارانش، فرآیندی ابداع کردند تا روغن ماهی را به یک پلیمر شبیه به پلی اورتان تبدیل نمایند. آنها ابتدا اکسیژن را با روشی کنترل شده به روغن اشباع نشده اضافه نمودند تا اپوکسیدها(Epoxides) را تشکیل دهند. پس از واکنش اپوکسیدها با دی اکسید کربن، مولکول های به دست آمده را با آمین های حاوی نیتروژن پیوند دادند تا ماده جدیدی تشکیل گردد.

آیا این پلاستیک بوی ماهی می دهد؟ کرتون گفت: هنگامی که این فرآیند را با روغن ماهی شروع می کنیم، بوی ضعیف ماهی ایجاد می گردد اما هرچه مراحل کار پیش می فرایند، این بو از بین می رود.

پژوهشگران در سایر آزمایش ها، به آنالیز احتمال خراب شدن مواد جدید با نزدیک شدن به سرانجام عمر آنها کردند. ویلر، تکه هایی از آن را در آب خیس کرد و برای سرعت بخشیدن به از بین رفتن، به آن لیپاز اضافه نمود. لیپاز، آنزیمی است که می تواند چربی هایی مانند چربی روغن ماهی را تجزیه کند. ویلر، رشد میکروب ها روی همه نمونه ها را زیر میکروسکوپ مشاهده کرد. این یک نشانه دلگرم نماینده است که ثابت می نماید مواد جدید احتمالا به سادگی از بین می فرایند.

کرتون و ویلر قصد دارند تا آزمایش اثرات استفاده از آمینواسید را در فراوری و آنالیز میزان سازگاری این ماده ادامه دهند. آنها همچنین قصد دارند که ویژگی های فیزیکی این ماده را آنالیز نمایند تا کاربرد آن را در دنیا واقعی مورد ارزیابی قرار دهند.،ایسنا