اختلال آهنگ خواب چیست؟ - آسمان فارس

نویسنده: دکتر نرگس شمس علیزاده

یکی از اختلالات خواب، اختلال آهنگ خواب است. یعنی با وجود آن که مدت و کیفیت خواب فرد طبیعی است ولی در ساعت های غیرمعمول به خواب می رود. یکی از موارد آن جلو افتادن فاز خواب است، یعنی فرد زودتر از معمول به خواب می رود و زودتر هم از خواب بیدار می گردد که به معنای ناتوانی در بیدار ماندن در غروب و خوابیدن در ساعات صبحگاهی است. به اسم مثال، فرد ساعت 8 شب احساس خواب آلودگی شدید می نماید و به خواب می رود و از ساعت 4 صبح به بعد بیدار است.

در این اختلال هر چند تعداد ساعاتی که در خواب سپری می گردد و کیفیت خواب در حد طبیعی است، ولی برای فرد مسائلی را ایجاد می نماید. مثلاً نمی تواند در میهمانی ها و فعالیت های شبانه حضور یابد و از طرف دیگر بیدار شدن زودهنگام وی هم برای خود فرد و اطرافیانش دردسرساز می گردد. این حالت معمولاً هنگامی اختلال محسوب می گردد که زمان به خواب رفتن قبل از ساعت 9 و موقع بیدار شدن قبل از ساعت 5 صبح باشد و فرد به رغم همه سعی اش نتواند تغییری در آن ایجاد کند.

در این موارد کوشش فرد برای بیدار ماندن ممکن است باعث چرت زدن در جمع، بروز سوانح رانندگی یا کمبود مزمن خواب گردد.

برای درمان این اختلال ثبت ساعات به خواب رفتن و بیدار شدن و سپس به تأخیر انداختن زمان خواب به صورت تدریجی و طی یک برنامه معین توصیه می گردد. مواجهه با نور و دارودرمانی هم می تواند یاری کننده باشد.

دسته دیگری از افراد نمی توانند صبح ها به موقع از خواب بیدار شوند در عوض شب ها تا دیر وقت بیدارند، این افراد هم دچار یکی از انواع اختلال ریتم خواب هستند که تأخیر مرحله خواب نامیده می گردد. در این اختلال زمان خوابیدن و بیدار شدن به طور قابل ملاحظه ای دیرتر از زمان معمول است، هر چند که در آغاز، دوام و کیفیت خواب مسئله ای وجود ندارد ولی فرد به طور معمول شب ها تا دیروقت بیدار است و صبح ها نمی تواند به موقع از خواب بیدار گردد. این افراد به رغم سعی هم قادر نیستند که شب ها زود به خواب فرایند و این اختلال موجب بروز مشکل در انجام دادن وظایف فردی و اجتماعی شان می گردد. این اشخاص معمولاً دیر در کلاس یا محل کار حاضر می شوند و با مسائل شغلی فراوانی روبه رو هستند.

برای درمان این اختلال جلو انداختن تدریجی زمان به رختخواب رفتن توصیه می گردد. مواجهه صبحگاهی با نور و دارودرمانی هم می تواند یاری کننده باشد.

منبع مقاله: شمس علیزاده، نرگس، (1388)، اختلال خواب(شناخت اختلالات و آشنایی با بهداشت خواب)، تهران: نشر قطره، چاپ اول.

منبع مقاله :

شمس علیزاده، نرگس، (1388)، اختلال خواب(شناخت اختلالات و آشنایی با بهداشت خواب)، تهران: نشر قطره، چاپ اول